Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 Sách Kết nối tri thức - Văn bản "Sang thu" - Trường THCS Tân Thành

Nội dung tài liệu: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 Sách Kết nối tri thức - Văn bản "Sang thu" - Trường THCS Tân Thành

1. CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC NGÀY HÔM NAY!
2. KHỞI ĐỘNG Đọc diễn cảm khổ thơ đầu trong bài thơ “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương. Cho biết cảm xúc của tác giả khi đến lăng Bác?
3. Tiết SANG THU (Hữu Thỉnh)
4. NỘI DUNG BÀI HỌC I. TÌM HIỂU CHUNG 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 1. Khổ thơ 1 2. Khổ thơ 2 3. Khổ thơ 3 III. TỔNG KẾT
5. I. TÌM HIỂU CHUNG
6. 1. Tác giả - Tác giả Hữu Thỉnh: sinh 1942 quê ở Tam Dương - Vĩnh Phúc. - Ông tham gia quân đội và bắt đầu sáng tác thơ. - Phong cách thơ tha thiết, nhỏ nhẹ, sâu lắng.
7. 2. Tác phẩm - “Sang thu” được sáng tác vào cuối năm 1977. - Thể thơ: 5 chữ - Mạch cảm xúc: bài thơ là những quan sát và cảm nhận của tác giả về thiên nhiên vào thu. - Bố cục: 3 phần
8. 2. Tác phẩm Khổ 1: Tín hiệu mùa thu về 3 Khổ 2: Quang cảnh đất trời sang thu PHẦN Khổ 3: Những chuyển biến âm thầm của tạo vật
9. II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
10. 1. Khổ thơ 1: Tín hiệu mùa thu về Trong khổ thơ những hình ảnh nào là tín hiệu giúp nhà thơ nhận ra sự biến đổi của đất trời? “Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về”
11. 1. Khổ thơ 1: Tín hiệu mùa thu về - Hình ảnh: Hương ổi – phả, gió – se, Bỗng nhận ra hương ổi sương – chùng chình, Phả vào trong gió se - Nghệ thuật: nhân hóa, từ láy, ẩn dụ Sương chùng chình qua ngõ giàu sức gợi tả. Hình như thu đã về ÞThiên nhiên chuyển biến nhẹ nhàng.
12. 1. Khổ thơ 1: Tín hiệu mùa thu về § Từ láy: tượng hình- cố ý chậm lại Bỗng nhận ra hương ổi § Nhân hoá: bất ngờ trạng thái Phả vào trong gió se của con người. Sương chùng chình qua ngõ § Ẩn dụ: Đất trời sang thu khiến Hình như thu đã về lòng người cũng bâng khuâng, cảm xúc, gợi bao suy nghĩ về đời người lúc sang thu.
13. 1. Khổ thơ 1: Tín hiệu mùa thu về - Từ ngữ: “phả” thể hiện cái bất ngờ Bỗng nhận ra hương ổi đột ngột, mùi hương ngọt mát thơm Phả vào trong gió se nồng quyến rũ đang hoà vào trong gió Sương chùng chình qua ngõ heo may lan toả khắp không gian làm Hình như thu đã về ta dễ nhận ra mùi hương nồng nàn hấp dẫn đó.
14. 1. Khổ thơ 1: Tín hiệu mùa thu về - Từ ngữ: “bỗng”, “hình như”: diễn tả Bỗng nhận ra hương ổi tâm trạng ngạc nhiên, bất ngờ, mơ hồ Phả vào trong gió se trước tín hiệu mùa thu. Qua đó thấy Sương chùng chình qua ngõ được sự nhạy cảm, yêu thiên nhiên và Hình như thu đã về cuộc sống nơi làng quê.
15. 2. Khổ thơ 2: Quang cảnh đất trời sang thu “Sông được lúc dềnh dàng THẢO LUẬN Chim bắt đầu vội vã 1. Trong khổ thơ này hình ảnh thiên Có đám mây mùa hạ nhiên sang thu tiếp tục được nhà Vắt nửa mình sang thu” thơ phát hiện bằng những chi tiết nào? 2. Em có cảm nhận gì về không gian và cảnh vật lúc sang thu được thể hiện ở khổ thơ này?
16. 2. Khổ thơ 2: Quang cảnh đất trời sang thu - Hình ảnh thiên nhiên sang thu tiếp tục được nhà thơ phát hiện bằng những chi tiết : Sông, chim, đám mây. - Từ láy dềnh dàng thể hiện sự chậm rãi, nhẩn nha. - Hình ảnh dòng sông: trôi một cách nhàn hạ, thanh thản gợi lên vẻ đẹp êm dịu của bức tranh thiên nhiên. - Hình ảnh cánh chim: bắt đầu sự vội vã tìm về tổ nhanh hơn vì buổi chiều hoàng hôn mùa thu trời tối nhanh hơn.
17. 2. Khổ thơ 2: Quang cảnh đất trời sang thu - “Hình ảnh đám mây mùa hạ, vắt nửa mình sang thu” : ranh giới cụ thể rõ ràng nên mới cảm nhận thấy những đám mây mùa hạ cũng còn lững lờ nối sang cả mùa thu. ÞBằng sự cảm nhận qua nhiều yếu tố bằng nhiều giác quan, sự liên tưởng thú vị bất ngờ với tâm hồn nhạy cảm tinh tế của tác giả làm cho tất cả không gian cảnh vật như đang chuyển mình từ từ điềm tĩnh bước sang thu.
18. 3. Khổ thơ 3: Những chuyển biến âm thầm của tạo vật THẢO LUẬN – “Vẫn còn bao nhiêu nắng KĨ THUẬT KHĂN PHỦ BÀN Đã vơi dần cơn mưa • Khổ thơ thứ 3 thiên nhiên sang thu được Sấm cũng bớt bất ngờ gợi bằng những hình ảnh nào? Em hiểu gì về cái nắng trong thời điểm giao mùa này? Trên hàng cây đứng tuổi” • Khi miêu tả về những cơn mưa tác giả sử dụng từ “vơi dần” điều đó có ý nghĩa gì? • Em hiểu câu thơ 3,4 này như thế nào?
19. 3. Khổ thơ 3: Những chuyển biến âm thầm của tạo vật § Các chi tiết: Nắng, mưa, sấm. - Cuối hạ đầu thu nắng vẫn còn nhiều nhưng nhạt dần không còn gay gắt nữa. - Giá trị gợi tả những cơn mưa thưa dần và ít đi. ÞTất cả sự biến đổi đều chầm chậm, từ từ không vội vã.
20. 3. Khổ thơ 3: Những chuyển biến âm thầm của tạo vật § Các chi tiết: Nắng, mưa, sấm. - “Sấm cũng bớt bất ngờ” : Sấm bớt bất ngờ bởi tiếng sấm gắn liền với những cơn mưa mùa hạ. ÞNghĩa ẩn dụ: Sấm là tượng trưng cho tác động bất thường của ngoại cảnh của cuộc đời.
21. 3. Khổ thơ 3: Những chuyển biến âm thầm của tạo vật § “Hàng cây đứng tuổi” là hình ảnh gợi tả những con người từng trải thì vững vàng, bình tĩnh hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời.
22. 3. Khổ thơ 3: Những chuyển biến âm thầm của tạo vật “Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi” ÞHai câu thơ không còn chỉ tả cảnh sang thu mà đã chất chứa suy nghiệm về con người và cuộc đời. ÞÔng gửi gắm những suy ngẫm về con người: khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời.
23. III. TỔNG KẾT
24. NỘI DUNG - Bài thơ Sang thu là cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về cảnh đất trời sang thu có những biến chuyển nhẹ nhàng và rõ rệt. Đồng thời thể hiện lòng yêu thiên nhiên tha thiết và suy ngẫm của nhà thơ.
25. NGHỆ THUẬT - Thể thơ 5 chữ tinh tế nhẹ nhàng mà gợi cảm sâu sắc. Sử dụng nhiều từ ngữ gợi cảm giác và trạng thái. - Hình ảnh chọn lọc mang nét đặc trưng của sự giao mùa.
26. LUYỆN TẬP Nêu cảm nhận khổ thơ mà em thích?
27. VẬN DỤNG 1. Cảm nhận mùa thu sang ở quê hương em? 2. Vẽ sơ đồ tư duy kiến thức cơ bản cần nắm chắc khi học bài Sang thu ?
28. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ q Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK. q Hoàn thành câu hỏi phần vận dụng. q Chuẩn bị bài mới.
29. CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE BÀI GIẢNG!