Kế hoạch bài dạy Giáo dục công dân Lớp 9 Sách Chân trời sáng tạo - Chủ đề: Quan hệ với bản thân - Tiết 1, Bài 2: Tự chủ - Trường THCS Trung Thành

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Giáo dục công dân Lớp 9 Sách Chân trời sáng tạo - Chủ đề: Quan hệ với bản thân - Tiết 1, Bài 2: Tự chủ - Trường THCS Trung Thành

1. TUẦN 1 Ngày soạn: 04/9 /2023 CHỦ ĐỀ : QUAN HỆ VỚI BẢN THÂN Tiết 1-Bài 2: TỰ CHỦ I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức: - Hiểu thế nào là tự chủ. - Nêu được biểu hiện của người có tính tự chủ.Nêu được một vài ví dụ. - Hiểu được vì sao con người cần phải biết tự chủ 2. Kĩ năng: - Có khả năng làm chủ bản thân trong học tập, sinh hoạt. 3. Thái độ: - Có ý thức rèn luyện tính tự chủ. 4. Năng lực cần hướng tới: - Tự học; Giải quyết vấn đề; Sáng tạo; Giao tiếp; Hợp tác II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS : 1. Giáo viên: - SGK + SGV, nghiên cứu soạn bài. - Tìm những tấm gương, ví dụ về tính tự chủ. 2. Học sinh: - Chuẩn bị bài mới. III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY. 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: KT sách vở của HS. 3. Dạy nội dung bài mới a. HĐ xuất phát :Trong cuộc sống chúng ta thường gặp rất nhiều khó khăn, vất vả nhưng chúng ta không bi quan, chán nản. Vẫn tiếp tục khắc phục những khó khăn đó để học tập và làm việc tốt đó chính là người có tính tự chủ. Vậy để hiểu thế nào là tự chủ, ý nghĩa của tính tự chủ cô cùng các em tìm hiểu bài học hôm nay : Tự chủ b. HĐ hình thành kiến thức mới
2. 2 HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS Hoạt động 1 Tìm hiểu các câu chuyện của mục đặt I- ĐẶT VẤN ĐỀ: (10’) vấn đề GV Yêu cầu H/S đọc phần đặt vấn đề. Hai HS đọc GV nhận xét. */ Thảo luận nhóm GV Tổ chức cho HS thảo luận nhóm ( GV HS thảo luận nhóm, cử thư kí ghi chép, đại treo bảng phụ có sẵn câu hỏi lên bảng ) diện trả lời HS nhóm 1 thảo luận và trả lời vấn đề 1 Nhóm 1 ? Nỗi bất hạnh đến với gia đình bà Tâm 1- Một người mẹ: như thế nào ? -> Con trai bà Tâm nghiện ma túy bị nhiễm HIV/AIDS ? Bà Tâm đã làm gì trước nỗi bất hạnh to lớn của gia đình? -> Nén chặt nỗi đau để chăm sóc con. - Tích cực giúp đỡ những người nhiễm HIV/AIDS. ? Qua những việc làm đó em hiểu bà Tâm - Vận động mọi người không xa lánh họ. là người như thế nào? -> Bà Tâm là người làm chủ được tính cảm, hành vi của mình nên vượt qua được GV Ghi chốt ý kiến lên bảng ( yêu cầu HS đau khổ, sống có ích cho con và người ghi vào vở ) khác. HS nhóm 2 thảo luận và trả lời vấn đề 2 Nhóm 2 : 2- Chuyện của N: ? N đã từ một H/S ngoan đi đến chỗ nghiện ngập và trộm cắp như thế nào? -> - Bạn bè rủ rê tập hút thuốc lá, uống bia, đua xe máy. - Đua đòi theo lũ bạn xấu ,trốn học, thi trượt tốt nghiệp ,buồn chán, tuyệt vọng hút thử ma túy mắc nghiện tham gia trộm ? Vì sao N lại có kết cục như vậy ? cắp -> Vì N là người không làm chủ được tình cảm và hành vi của bản thân suy nghĩ và hành vi thiếu cân nhắc gây ra hậu quả xấu cho bản thân ,gia đình và xã hội. ? Qua 2 câu chuyện bà Tâm và N em có nhận xét gì ? => - Bà Tâm là người có đức tính tự chủ, vượt khó khăn, không bi quan ,chán nản, vượt qua được đau khổ, sống có ích cho con và người khác. - Còn N không có đức tính tự chủ ,thiếu tự tin và không có bản lĩnh. GV Nhận xét, chốt lại ( yêu cầu HS ghi vở )
3. 3 ? Nếu trong lớp em có bạn như N thì em và HS nêu ý kiến : các bạn sẽ xử lí như thế nào ? -> Động viên , gần gũi, giúp đỡ bạn hòa hợp với lớp, với cộng đồng để họ trở thành người tốt. Phải có đức tính tự chủ để GV Nhận xét và kết luận chung : không mắc phải sai lầm như N. Nhà trường và xã hội chúng ta đang đứng trước một thách thức lớn đó là mặt trái của cơ chế thị trường, lối sống thực dụng, ích kỉ, sa đọa của một số thanh thiếu niên đều có một nguyên nhân sâu xa là không biết làm chủ bản thân mình. Vì vậy chúng ta cần phải biết rõ hơn về nội dung của đức tính tự chủ. Hoạt động 2 Tìm hiểu nội dung bài học II- NỘI DUNG BÀI HỌC: (15’) ? Vậy qua tìm hiểu câu truyện về bà Tâm HS trả lời rút ra nội dung bài học 1 em hiểu thế nào là tự chủ ? 1- Khái niệm tự chủ: - Tự chủ là làm chủ bản thân. Người biết tự chủ là người làm chủ được suy nghĩ, tình cảm, hành vi của mình trong mọi hoàn cảnh, tình huống, luôn có thái độ bình tĩnh, tự tin biết điều chỉnh hành vi GV Chốt lại bài học 1 ( SGK-7 ) Yêu cầu HS của mình. đọc ( Ghi tóm tắt nội dung ) HS nghe và ghi nhớ GV Nhấn mạnh : Trước mọi sự việc người có tính tự chủ thường bình tĩnh không nóng nảy, không vội vàng, gặp khó khăn không sợ hãi, không chán nản. Trong cư sử thường ôn tồn, mềm mỏng, lịch sự luôn biết tự kiểm tra đánh giá hành vi của mình. Em hãy cho cô biết vì sao chúng ta cần ? có tính tự chủ ? HS trả lời cá nhân Vậy tự chủ có ý nghĩa như thế nào trong - Tự chủ vượt qua mọi thư thách, khó khăn ? cuộc sống ? và sự cám dỗ Chốt lại bài học 2 ( SGK- 7 ) HS trả lời rút ra bài học 2 SGK GV Yêu cầu HS đọc 2- Ý nghĩa: - Tự chủ là một đức tính quý giá. Nhờ có tính tự chủ mà con người chúng ta biết Nhấn mạnh : sống một cách đúng đắn, cư xử có đạo lý, GV Có tính tự chủ sẽ giúp chúng ta vượt qua có văn hoá. Đứng vững trước những tình mọi khó khăn, thử thách và cám dỗ của huống khó khăn, thử thách, cám dỗ.
4. 4 cuộc sống đem lại nhiều điều tốt đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội . Tổ chức cho H/S chơi trò chơi tiếp sức: GV Tìm những biểu hiện tự chủ và thiếu tự ? chủ ? Chia lớp thành 2 đội và yêu cầu : HS thực hiện trò chơi Đội 1 : Tìm những biểu hiện về tự chủ Mỗi đội cử 6 em thực hiện trò chơi tiếp ? sức : -> Đội 1 ( Tự chủ ): Không nóng nảy, - Đội 2 : Tìm những biểu hiện thiếu tự không vội vàng. Chín chắn, tự tin, ôn hoà, ? chủ kiềm chế, bình tĩnh, mềm mỏng -> Đội 2 ( Thiếu tự chủ ): Vội vàng, nóng Nhận xét ,Bổ xung. nảy, sợ hãi, chán nản, không vững vàng, GV Lấy ví dụ cụ thể về tính tự chủ trong học cáu gắt, hoang mang, gây gổ ? tập, lao động ? HS liên hệ thực tế, trả lời cá nhân : - Không làm những việc xấu khi bạn rủ rê - Thái độ bình tĩnh, tự tin trong học tập. - Biết điều chỉnh hành vi của mình, biết tự */ Xử lí tình huống: kểm tra, đánh giá bản thân mình GV treo bảng phụ , yêu cầu HS đọc tình GV huống : Hà là H/S lớp 9 hoàn cảnh gia điình rất HS đọc tình huống, cả lớp theo dõi khó khăn, mẹ đau ốm liên tục nhưng Hà vẫn quyết tâm học. Cuối năm Hà đạt H/S giỏi Em có nhận xét gì về bạn Hà ? HS trao đổi, trả lời cá nhân. ? -> Hà là người biết vượt qua mọi khó khăn để đạt được kết quả tốt trong học tập. Kết luận :Hà vượt qua được những khó GV khăn đó là vì bạn Hà có tính tự chủ. Khi có người làm điều gì đó khiến bạn ? không hài lòng bạn sẽ xử sự như thế nào HS trả lời cá nhân : ? -> Cần phải suy nghĩ trước khi hành động nói với bạn để bạn thông cảm. khuyên bạn - Từ chối, phân tích cho bạn, khuyên bạn Khi có người rủ em làm điều gì đó sai HS trả lời, rút ra bài học 3 ? trái em sẽ làm gì ? 3- Rèn luyện tính tự chủ: - Tập suy nghĩ trước khi hành động, sau Vậy muốn trở thành người có tính tự chủ mỗi việc làm cần xem lại tháI độ, lời nói, ? chúng ta cần rèn luyện như thế nào? hành động của mình là đúng hay sai và kịp thời rút kinh nghiệm, sửa chữa.
5. 5 Nhấn mạnh: Nhất là H/S chúng ta cần GV phải rèn luyện tốt tính tự chủ cho bản thân, biết tránh xa những việc làm xấu, biết rút kinh nghiệm và sửa chữa những khuyết điểm, hạn chế những đòi hỏi, ham HS trao đổi , trả lời cá nhân. muốn hưởng thụ cá nhân - Không tán thành. Có ý kiến cho rằng người có tính tự chủ -Vì : Đã có quyết tâm dù bị người khác ? luôn hành động theo ý mình, không cần cản trở vẫn vững vàng. quan tâm đến hoàn cảnh và người giao tiếp. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao? Chốt lại : Cần tìm ra cách ứng xử tự điều GV chỉnh hành vi của mình. Tính tự chủ rất cần thiết trong cuộc sống, con người luôn phải có sự ứng xử đúng đắn, phù hợp, Tính tự chủ giúp con người tránh xa được những sai lầm không đáng có, sáng suốt lựa chọn cách thức thực hiện mục đích cuộc sống của mình. Trong xã hội ,nếu mọi người đều biết tự chủ , biết xử sự như những người có văn hóa thì xã hội HS giải thích : Câu ca dao có ý nói khi con sè tốt đẹp hơn. người đã có quyết tâm thì dù bị người khác Em hãy giải thích câu ca dao trong SGK ngăn cản cũng vẫn vững vàng, không thay ? ? đổi ý định của mình. c. Luyện tập Nhận xét, cho điểm HS giải thích đúng GV c. HĐ luyện tập 1. Bài tập 1: ( SGK – 8 ) Chỉ định H/S đọc yêu cầu bài tập -H/S làm bài tập- H/S nhận xét Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao ? - Đồng ý với những ý: a, b, d, e. GV Vì đó chính là những biểu hiện của tự chủ, ? thể hiện sự tự tin, suy nghĩ chín chắn. Nhận xét , bổ sung 2- Bài tập 3 : ( SGK- 8) HS trao đổi theo bàn , trả lời : GV Chỉ định HS nêu tình huống : Em có nhận xét gì về việc làm của Hằng - Phải suy nghĩ khi hành động phải phù GV ? Em sẽ khuyên Hằng như thế nào ? hợp với điều kiện, hoàn cảnh. ? - Sắm vai: HS tự xây dựng kịch bản và lời thoại, H/S lên thể hiện.Cả lớp nhận xét và bổ sung. Tổ chức cho HS thực hiện trò chơi sắm GV vai ( GV nêu yêu cầu và gợi ý về diễn xuất )
6. 6 Một bạn đang học bài, một bạn đến rủ đi chơi không đi GV Nhận xét, đánh giá tiểu phẩm d. HĐ vận dụng GV : Tổ chức cho HS liên hệ thực tế, rèn luyện tính tự chủ : ( Treo bảng phụ ) Chia lớp thành 3 nhóm tổ chức cho HS tham gia thảo luận để liên hệ với thực tế đời sống hàng ngày về tính tự chủ. - Nhóm 1 : Giải quyết tình huống có thể gặp ở nhà ( nêu cách ứng xử phù hợp ): a) Đi học về nhà đói, mệt nhưng mẹ chưa nấu cơm. b) Bố mẹ đi vắng ở nhà một mình trông em. - Nhóm 2 : Giải quyết tình huống có thể gặp ở trường ( nêu cách ứng xử phù hợp ) : a) Giờ kiểm tra không làm được bài, bạn bên cạnh cho chép bài. b) Em làm bài thủ công rất đẹp, được điểm cao nhưng cô giáo cho rằng em nhờ bố mẹ làm. - Nhóm 3 : Tình huống gặp ngoài xã hội : a) Nhặt được chiếc ví trong đó có tiền và các loại giấy tờ. b) Bị một người đi đường đâm vào xe của mình làm mình bị ngã. GV : Nhận xét, kết luận toàn bài : Tự chủ là một đức tính quý giá. Nếu như mỗi chúng ta ai cũng có đức tính tự chủ thì mọi công việc được giao đều hoàn thành tốt đẹp, mỗi cá nhân sẽ góp phần xây dựng gia đình, xã hội văn minh, hạnh phúc. Mỗi HS chúng ta biết tự chủ sẽ trở thành những con ngoan, trò giỏi, lớp trường của chúng ta sẽ luôn là môi trường trong sạch, văn minh, lịch sự. e. HĐ tìm tòi, mở rộng . - Em hãy sưu tầm thơ , ca dao, tục ngữ nói về tính tự chủ . - Đọc trước bài 1 : Chí công vô tư