Kế hoạch bài dạy Mĩ thuật Lớp 9 Sách Cánh diều - Bài 29: Vẽ tranh minh họa truyện cổ tích - Trường THCS Thị trấn Cát Thành

Nội dung tài liệu: Kế hoạch bài dạy Mĩ thuật Lớp 9 Sách Cánh diều - Bài 29: Vẽ tranh minh họa truyện cổ tích - Trường THCS Thị trấn Cát Thành

1. Ngày Soạn:18/ 3/ 2019 Ngày Dạy: 25/ 3/ 2019 Bài 29: Vẽ tranh MINH HỌA TRUYỆN CỔ TÍCH I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: 1. Kiến thức - Học sinh biết khái niệm thế nào là minh họa truyện cổ tích. - Học sinh phát triển khả năng tưởng tượng và hiểu cách minh họa truyện cổ tích. 2. Kỹ năng - Học sinh vẽ minh họa được ít nhất một tình tiết trong truyện. - Học sinh thực hiện thành thạo các bước vẽ tranh minh họa truyện cổ tích. 3. Thái độ - Học sinh có thói quen lựa chọn hình ảnh điển hình tiêu biểu. - Học sinh yêu thích truyện cổ tích trong nước và thế giới. 4. Năng lực - Năng lực làm chủ và phát triển bản thân: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực cảm thụ thẩm mĩ. - Năng lực xã hội: Năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Chuẩn bị của giáo viên - SGK Mĩ thuật 8, giáo án Word, soạn kế hoạch dạy học - Thiết bị dạy học: Phiếu học tập, giấy A4, máy tính, - Học liệu: Sách giáo khoa Mĩ thuật 8, sách giáo viên Mĩ thuật 8, thiết kế bài giảng Mĩ thuật 8, mạng In- tơ-net 2. Chuẩn bị của học sinh - Sách giáo khoa Mĩ thuật 8, vở, giấy A4, bút chì, tẩy, màu vẽ. - Tìm hiểu bài học trong sách giáo khoa Mĩ thuật 8. - Nghiên cứu bài học theo nhóm được phân công - Sưu tầm các tài liệu về minh họa truyện cổ tích, hoàn thành phiếu học tập theo câu hỏi giáo viên giao. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Hoạt động khởi động (3 phút) * Mục tiêu Tạo tâm thế thu hút sự quan tâm chú ý của học sinh; kiểm tra kiến thức đã được học, kiến thức thực tế trên cơ sở đó, giáo viên xây dựng tình huống có vấn đề để tạo ra mâu thuẫn trong nhận thức của học sinh (khơi gợi mong muốn được tìm hiểu, minh họa về truyện cổ tích). Học sinh có kĩ năng hợp tác, tổng hợp, nghiên cứu, khái quát kiến thức; chủ động, tự tin trong việc bày tỏ và thể hiện quan điểm của mình. * Phương pháp/ kĩ thuật dạy học (PP/KTDH): Dạy tích hợp liên môn, quan sát, trực quan, thuyết trình tích cực, đàm thoại gợi mở. * Phương tiện dạy học: Máy chiếu * Hình thức: Hoạt động cá nhân, hoạt động cả lớp * Thời gian thực hiện (3 phút) Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh (chơi trò chơi: Ai nhanh hơn) + Quan sát tranh đoán nhanh tên truyện. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
2. - Học sinh quan sát và tìm câu trả lời. Bước 3: Báo cáo kết quả - Học sinh đưa ra đáp án. + Truyện Tấm Cám + Truyện Sọ Dừa + Truyện Thạch Sanh + Truyện cây bút thần + Truyện Cậu bé thông minh Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập - Học sinh nhận xét câu trả lời của bạn. + Em thấy điểm giống nhau của các câu chuyện trên là gì ? + Theo em truyện cổ tích là gì ? - Giáo viên nhận xét đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh. - Giáo viên liên hệ, giới thiệu nội dung bài học thông qua một số câu hỏi gợi mở để cá nhân HS trả lời. GV dẫn dắt vào bài mới: Truyện cổ tích là những truyện truyền miệng trong dân gian kể về cuộc đời một số kiểu nhân vật như (tài giỏi, thông minh, dũng sĩ, bất hạnh, mồ côi, người em út, con riêng hoặc các con vật nói năng hoạt động như con người). Truyện cổ tích thường mang yếu tố hoang đường, kỳ ảo. Thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện trước cái ác, sự công bằng với bất công, công lý XH. Vậy hôm nay cô cùng các em một lần nữa làm sống lại hình ảnh những nhân vật trong truyện cổ tích qua bài học minh họa truyện cổ tích. 2. Hoạt động hình thành kiến thức (15 phút) * Mục tiêu: Định hướng để học sinh hình thành các kiến thức cơ bản về cách tìm chọn nội dung đề tài, cách sắp xếp bố cục, hình ảnh trong tranh vẽ. Thấy được vẻ đẹp và ý nghĩa của việc minh họa truyện cổ tích. * PP/KTDH: Quan sát, trực quan, nghiên cứu, thuyết trình, phát vấn, kĩ thuật khăn phủ bàn, thảo luận nhóm, * Phương tiện dạy học: Máy chiếu, phiếu học tập, SGK * Hình thức: Hoạt động cả lớp, hoạt động nhóm, hoạt động cá nhân * Thời gian thực hiện (15 phút) Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung kiến thức Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm I. Tìm chọn nội dung chọn nội dung đề tài đề tài * Mục tiêu: - Học sinh biết tìm và chọn nội dung đề tài. - Học sinh tìm và chọn được ít nhất một tình tiết trong truyện cổ tích. - Thấy được sự phong phú trong việc chọn nội dung chủ đề. *Hình thức: Hoạt cá nhân, hoạt ðộng nhóm. * PP/KTDH: Quan sát, trực quan, nghiên cứu, thuyết trình, phát vấn,
3. * Phýõng tiện dạy học: SGK, máy chiếu * Sản phẩm: Phiếu học tập * Tiến trình thực hiện (7 phút) Býớc 1: GV giao nhiệm vụ - GV yêu cầu HS thông qua phần chuẩn bị ở nhà, nghiên cứu tài liệu và quan sát các bức tranh minh họa trên lớp: Nêu những hiểu biết của mình về tranh minh họa ? + Hoạt ðộng cá nhân (1 phút) + Hoạt ðộng nhóm (3 phút) Býớc 2: HS thực hiện nhiệm vụ - Học sinh làm việc cá nhân - Học sinh làm việc nhóm - HS làm cá nhân Býớc 3: Trao ðổi, báo cáo kết quả - HS hoạt ðộng nhóm - Ðại diện nhóm trình bày. - Các nhóm khác khác nhận xét, bổ - Đại diện nhóm trình sung. bày. Býớc 4: Ðánh giá kết quả - Nhóm khác nhận xét, - Giáo viên nhận xét, ðánh giá quá bổ sung. + Tranh minh họa là trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh tranh vẽ theo nội dung về thái ðộ, tinh thần học tập, khả nãng một truyện. Tranh minh giao tiếp và ðánh giá kết quả cuối cùng họa góp phần thể hiện của HS. rõ nội dung, làm cho - GV chốt nội dung học tập: truyện hấp dẫn hơn. + Tranh minh họa là tranh vẽ theo Truyện kể bằng tranh nội dung một truyện. Tranh minh họa minh họa còn gọi là góp phần thể hiện rõ nội dung, làm - HS lắng nghe và ghi truyện tranh. cho truyện hấp dẫn hơn. Truyện kể nhận. + Hình minh họa trong bằng tranh minh họa còn gọi là truyện truyện cổ tích giúp tranh. người xem hình dung + Hình minh họa trong truyện cổ tích đầy đủ hơn về các sự giúp người xem hình dung đầy đủ hơn việc thời gian, không về các sự việc thời gian, không gian, gian, nhân vật, trang nhân vật, trang phục và các đồ vật phục và các đồ vật được được miêu tả bằng lời. mêu tả bằng lời. + Tranh minh họa có thể sử dụng lời + Tranh minh họa có dẫn hoặc không có lời dẫn. thể sử dụng lời dẫn + Đường nét, hình vẽ, màu sắc trong hoặc không có lời dẫn. tranh minh họa thường mang đậm tính + Đường nét, hình vẽ, trang trí và tượng trưng. màu sắc trong tranh + Cách sắp xếp bố cục trên tranh minh họa thường mang minh họa phải cân đối, hài hòa và hợp đậm tính trang trí và lí. tượng trưng. + Màu sắc: Tươi sáng, rực rỡ và + Cách sắp xếp bố cục
4. thường sử dụng các màu tương phản. trên tranh minh họa phải cân đối, hài hòa và hợp lí. - GV mở rộng thêm: + Màu sắc: Tươi sáng, + Em hãy kể tên một số truyện cổ tích rực rỡ và thường sử mà em biết ? dụng các màu tương - HS kể tên truyện cổ tích. phản. - GV nhấn mạnh và lưu ý HS: - Dự kiến câu trả lời + Chọn một câu chuyện cổ tích mà của HS: Truyện cổ mình yêu thích nhất. tích Ai mua hành tôi, + Chọn một ý tiêu biểu, cơ bản nhất Rùa và Thỏ, Cóc kiện mà mình yêu thích trong câu chuyện trời, Nàng Bạch Tuyết để minh họa. và bảy chú lùn, Cô bé Em sẽ minh họa truyện cổ tích và ý Lọ Lem, Cô bé quàng nào của câu chuyện? khăn đỏ, Ông lão đánh - GV gọi 1-3 HS nêu cá và con cá vàng - HS tự chọn theo ý thích Hoạt động 2: Hướng dẫn HS cách vẽ II. Cách vẽ tranh tranh * Mục tiêu: - Biết tìm và chọn nội dung câu truyện. - Học sinh nắm ðýợc quy trình các býớc tranh minh họa, biết sắp xếp bố cục các mảng, tạo hình ảnh minh họa. * PP/KTDH: Thuyết trình, nêu vấn ðề, trực quan, vấn ðáp gợi mở, * Phýõng tiện dạy học: SGK, máy chiếu. * Hình thức: Hoạt ðộng cá nhân * Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh. * Tiến trình thực hiện: (8 phút) - GV hýớng dẫn các býớc làm cho HS và ðan xen vấn ðáp gọi mở ðể HS tự tìm hiểu và nhận biết cách vẽ. Býớc 1: GV giao nhiệm vụ - GV đặt câu hỏi, yêu cầu HS trả lời. Býớc 2: Thực hiện nhiệm vụ - Học sinh làm việc cá nhân. Býớc 3: Báo cáo kết quả - HS báo cáo bằng hình thức giõ tay Býớc 4: Ðánh giá - GV nhận xét, ðánh giá quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS và ðánh giá kết quả cuối cùng của HS.
5. 1/ Tìm hiểu nội dung: 1/ Tìm hiểu nội dung: + Ở phần này các em sẽ phải làm gì? - GV hýớng dẫn HS : + Chọn một câu chuyện mà mình yêu + Chọn một câu chuyện thích và tìm hiểu kĩ nội dung truyện. - Dự kiến trả lời: Chọn mà mình yêu thích và + Chọn một ý hấp dẫn nhất của câu câu chuyện, chọn ý tiêu tìm hiểu kĩ nội dung chuyện ðể minh họa. biểu, chọn hình ảnh truyện. + Tìm hình ảnh chính làm nổi nội chính, hình ảnh phụ ðể + Chọn một ý hấp dẫn dung truyện. minh họa. nhất của câu chuyện ðể + Tìm hình ảnh phụ cho tranh sinh - HS nghe và ghi nhận minh họa. ðộng. + Tìm hình ảnh chính làm nổi nội dung truyện. + Tìm hình ảnh phụ cho tranh sinh ðộng. 2/ Cách vẽ: 2/ Cách vẽ: - GV ðýa ra 4 býớc vẽ tranh ðánh theo Bước 1: Vẽ phác bố cục thứ tự A, B, C, D. các mảng. - Yêu cầu HS sắp xếp lại các býớc - GV yêu cầu HS nhận xét - GV nhận xét, đưa đáp án. - Yêu cầu HS nêu lại các býớc vẽ - HS quan sát, sắp xếp theo ðúng trình tự các Bước 2: Vẽ phác hình býớc vẽ. ảnh vào các mảng. - HS nêu lại các býớc: - GV gọi 1 HS lên thuyết trình các + Býớc 1: Vẽ phác bố býớc vẽ dựa trên ðồ dùng trực quan. cục các mảng. - GV nhận xét và hýớng dẫn lại từng + Býớc 2: Vẽ phác býớc. hình ảnh vào các mảng Bước 3: Vẽ chi tiết - Býớc 1: Vẽ phác bố cục các mảng. + Býớc 3: Vẽ chi tiết Lýu ý:+ Vẽ mảng chính to, rõ ràng. + Býớc 4: Vẽ màu + Mảng phụ nhỏ sắp xếp xung - HS nhận xét - 1 HS lên bảng thuyết quanh mảng chính, hỗ trợ bố cục thêm Bước 4: Vẽ màu chặt chẽ. trình - Býớc 2: Vẽ phác hình ảnh vào các mảng. Lýu ý: + Vẽ phác hình ảnh chính trýớc, hình ảnh phụ sau. - HS quan sát, nghe, + Sử dụng các nét thẳng ðể ghi nhận. phác hình. Býớc 3: Vẽ chi tiết
6. Lýu ý: + Sử dụng các nét cong ðể chỉnh sửa hình. + Dùng tẩy ðể xóa các nét thừa. - Bước 4: Vẽ màu (Tìm hiểu kĩ vào tiết 2) - GV nhấn mạnh yêu cầu HS trong tiêt 1 chỉ thực hiện từ bước 1 đến bước 3. - GV cho HS tham khảo các bài minh họa truyện cổ tích của học sinh. + Em sẽ tham khảo và học tập điều gì qua các bài vẽ của các bạn ? - GV nhận xét, chuyển ý - HS quan sát tham khảo về: + Chọn truyện, chọn ý tiêu biểu nhất. + Cách sắp xếp bố cục các mảng. + Cách vẽ hình ảnh chính phụ. 3. Hoạt động luyện tập (24 phút) Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh III. Thực hành luyện tập thực hành Bài tập: Vẽ một hoặc hai * Mục tiêu: Khắc sâu hơn kiến tranh minh họa cho một thức trong bài, rèn kĩ năng chọn nội truyện cổ tích mà em thích. dung đề tài, sắp xếp bố cục các +Thể hiện trên giấy A4. mảng, chọn hình ảnh. * PP/KTDH: Nêu vấn đề, gợi tìm, kiến tạo. Hình thức: Hoạt động cá nhân * Sản phẩm: Bài vẽ trình bày trên giấy A4 * Thời gian thực hiện (20 phút) Bước 1: GV giao nhiệm vụ: - GV yêu cầu HS thực hiện bài tập
7. sau: Bài tập: Vẽ một hoặc hai tranh - HS nghe minh họa cho một truyện cổ tích mà em thích. +Thể hiện trên giấy A4. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ - HS làm việc cá nhân - HS làm bài cá nhân - Trong khi HS làm việc cá nhân, giáo viên có thể hướng dẫn gợi ý thêm cho HS còn lúng túng về: + Bố cục trên tờ giấy. + Cách tìm chọn tên truyện, ý tiêu biểu để minh họa. + Cách sắp xếp các mảng. + Vẽ hình ảnh chính phụ Hoạt động 2: Đánh giá kết quả học tập *Mục tiêu: - Phân tích và nhận xét những sản phẩm thông qua các bài vẽ của HS. - Phát triển kĩ năng thuyết trình giao tiếp và chia sẻ kinh nghiệm của quá trình thực hiện sản phẩm. - Lắng nghe và phản hồi tích cực từ phần thuyết trình của các học sinh khác. * PP/KTDH: Tổ chức trưng bày sản phẩm, đánh giá và tự đánh giá. * Hình thức: Hoạt động cả lớp * Sản phẩm: Bài vẽ tranh của HS trình bày trên giấy A4 (một số bài đạt và chưa đạt) * Thời gian thực hiện (4 phút) Bước 1: GV giao nhiệm vụ: - GV cùng HS thu một số sản phẩn - HS nghe (từ 1- 3 bài vẽ đẹp và chưa đẹp) để trưng bày, đánh giá. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ - HS trưng bày sản phẩm trên bảng. - HS dán bài lên bảng. Bước 3: HS đánh giá kết quả - HS đánh giá cá nhân. - HS đánh giá theo - Đánh giá sản phẩm của bạn hoặc cảm nhận riêng. trên chính sản phẩm của mình về: 1-2 HS đánh giá
8. + Tìm và chọn nội dung đúng đề tài + Sắp xếp bố cục các mảng (hài hòa, hợp lí) + Hình vẽ (đẹp hay chưa đẹp) - Chia sẻ, trao đổi, học hỏi cách thực hiện. Bước 4: GV đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV nhận xét, đánh giá quá trình - HS nghe, ghi nhận thực hiện nhiệm vụ của HS về thái độ, tinh thần tham gia, khả năng giao tiếp - GV đánh giá bài và cho điểm 4. Hoạt động vận dụng (1 phút) *Mục tiêu: Vận dụng xé dán giấy màu tạo ra bức tranh minh họa truyện cổ tích theo ý thích. * PP/KTDH: Giao nhiệm vụ * Phương tiện dạy học: Máy chiếu * Tiến trình thực hiện: (1 phút) Bước 1: GV giao nhiệm vụ Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ Bước 3: Trao đổi báo cáo kết quả ( HS nộp kết quả vào tiết sau) Bước 4: Đánh giá: GV nhận xét, đánh giá quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS về thái độ, tinh thần học tập, khả và đánh giá kết quả cuối cùng của HS; tuyên dương một số bài tiêu biểu. 5. Hoạt động tìm tòi mở rộng (1 phút) * Mục tiêu: Quan sát, sưu tầm một số bài vẽ màu minh họa truyện cổ * PP/KTDH: Giao nhiệm vụ * Hình thức: cá nhân * Phương tiện dạy học: giấy A4 * Thời gian thực hiện (1 phút) Bước 1: GV giao nhiệm vụ: - Quan sát, sưu tầm một số bài vẽ màu minh họa truyện cổ tích phục vụ cho tiết học sau Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ: HS làm việc cá nhân ở nhà, sản phẩm thể hiện là các bức tranh sưu tầm. Bước 3: Trao đổi báo cáo kết quả (HS báo cáo kết quả vào tiết sau) Bước 4: Đánh giá: GV nhận xét, đánh giá quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS về thái độ, tinh thần học tập, khả năng giao tiếp và đánh giá kết quả cuối cùng của HS; tuyên dương một số bài tiêu biểu. IV. HOẠT ĐỘNG VỀ NHÀ (1 phút ) - Về nhà tiếp tục hoàn thành bài vẽ. - Chuẩn bị đồ dùng và nghiên cứu nội dung bài sau. - Sưu tầm tranh ảnh về minh họa truyện cổ tích.